Huchukmarkap visitan - VI

“Mamay, riqsiwankichu?”
“Catalina, utiq kanki? Imahinach mana riqsiykimanchu? Qayllaykamuy. Mana ñam allinta rikunichu. Maypim karqanki? Tukuy punchaw suyachkarqayki. Conventoman yaykunayki pacham chayamuchkan. Tiaykiri ancha piñakuspa muyapi maskasurqanki. Ñakasqa añasmi millay asnaq ispayninwan mitikachirqan. Maypich tiayki?”
““Mamay, tiaymi wañurqan. Mana ñam conventoman yaykusaqchu. Qusayuq warmi wawayuqpas kani.”
“Utiq sipas! Mamaykita llullachiyta munankichu? Ama asipayawaytaq!”
“Kunanmanta wiñaypaq qamwan qiparisaqmi. Kaymi qusay; Cipriano sutiyuqmi.”
“Catalina, ama llullachiwankichu! Kunanqa kamarikuy, utqa conventoman rinayki kanqa.”

“Luisa, yayaykim mana munanchu tinkunakunanchikta. Imaraykutaq chikata chiqniwan? ñiway! Manachu kunankama aylluykita wiñay yanaparqani.”
“Yayaykis yayaypa awqan. Chayhina ñiqtam uyarirqani.”
“Manam chayta iñiyta atinichu. Pich yayay, chayta manam pipas yachanchu. Expósitom karqani.”
“Chaytaqa manam unanchanichu. Chayllatam yachani: yayaymi ñiwarqan ‘ama ñataq payta rikunkichu’ ñispa.”

‘Saqiwaptiykiqa,
wayllusqay kuyasqay
imahinataq kawsasaq?

Ayqiriptiykiqa,
wayllusqay kuyasqay
maypipas maskasqayki.

Karuman riptiykipas
wayllusqay kuyasqay
qamta tarisqayki.

Ukupachaman rispapas,
wayllusqay kuyasqay
qamta maskasqayki.’

“Marcelo, upallallay! Sunquymi utirayan. Kunan punchaw chay plazapi hatun wasita visitaq rirqani. Mamayqa ñiwarqan ‘chay wasiqa ñawpapacha yayaypa wasinmi karqan’ ñispa. Chay hatun wasiman sichpaykuptiymi chaypi tiyaq runakuna rikuwaspapachallam qapariyta qallarirqanku mancharispahina. Hatun millay unquyniyuq kaptiyhina ayqirqanku. Imaraykutaq chayhinata rurarqanku?”
“Runakuna ñiqta uyarirqani ‘Catalinap ayanmi kutimurqan’ ñispa.”
“Mamaytaq kawsanraqmi! Zambahinam rikchan.”
“Runakuna ñinku ‘Catalina sipas kaspa ancha sumaq qurihina chukchayuq anqas ñawiyuq sipas karqan’ ñispa.”
“Chayhina kaptin imahinach kunan zamba tukusqa kanman?”

“Cipriano, kay plazapim karqan ñawpa iglesia. Chay iglesiapiri María la Brujap qillqakamayuq wawanqa retablota pintarqan. Chay retablopiri Virgen María wawantinta qillqarqan. ‘Catalinam Virgenpa rantiqninqa kanqa’ ñispa yayayqa kamachirqan. Chayhinam pintorta Virgenhina pintawayta kamachirqan. Ichaqa chay pintorqa huk yayaypa indiawan paqarichisqan warmi churinta munachkarqan. Chaymantam payqa –Supaypa samaykusqan kaspa– retratoyta chay Lucía sutiyuq sipaspa retraton tukuchirqan. Wawa Jesúspa rantiqninri kusillutam uqllaykuchkarqan. Chaymantas retablota rupachirqanku ‘Supaymi kay iglesiapi wasichakurqan’ ñispa. Iglesiaman yaykusun!”
“Manam. Manchakuni.”
“Wiñay chika llakllasunqu kanki! Yaykusuntaq! San Pedroman rezakusun ‘Luisapaqchu Marcelo sutiyuq wayna allin qusa kanman?’ tapuspa.”
Catalina qusanwan iglesiaman yaykuptinkupachallam hatun illapahina kanchariyqa iglesiata kancharichirqan. Catalina mancharispa qusanta ñirqan “maypacham Supaypa retablon rikurirqan, chayhinam karqan” ñispa. Qunqayllamantam chay altar mayorpiqa musuq retablo rikurirqan. Chay retablopiri chay iskay sipas –Catalina Lucía ñañanwan– pintasqa karqanku, Catalinam huchuy kusilluta hatallirqan, Luciataq Jesús wawata uqllakurqan. Catalina “María Santísima, yanapaway!” ñispa qaparispa pachaman urmarqan. Ciprianop sunqunmi qasarqan. “Supaypa rurasqan chayqa!” ñispa

. Chay unanchakusqan pachallapim chay retablo chinkarirqan. Supaypa retablonpa rantinri chay Limaqmanta kachamusqa San Pedrop retablonmi ñataq rikurirqan. Hinantin kusikuspa Cipriano Catalinata kawsarichiyta munarqan. Warminman qawaykuspa mancharispa qaparirqan. Mana ñam zambachu karqan. Tawachunka watayuq huiracochap warmi churinhina rikchakurqan. Catalina kawsarispa hatarirqan. Ciprianota qawarispa tapurqan “pim kanki?” ñispa.
“Ciprianom kani, Catalina. Manañachu riqsiwanki?”
“Imahinataq Cipriano kanki? Cipriano zambom. Qamri huiracocham kanki.”
Cipriano kusikuspa ñirqan: “Ciprianom kani. María la Brujap ñakawasqanqa pitisqam, puchukasqam!”
Chay pachallapim wasanmanta hatun asirikuy uyarikamurqan. Wasanman qawaykuspa María la Bruja, wawan pintor Lucía warminwan chay kimsantinta rikurqan. Catalina ñataq yaqa sunqunta chinkachirqan. Ñataq chay kimsantin runaqa chinkarirqan. Iglesiapim chunlla karqan.